Bệnh mùa mưa và những cách đề phòng bệnh
Thời tiết mưa kéo dài kèm theo độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và lây lan của các yếu tố gây bệnh. Trong mùa mưa, một số bệnh thông thường như cảm lạnh, cúm, sốt rét, và thương hàn có thể gây khó chịu cho sức khỏe của bạn. Dưới đây là một số cách để nhận biết và phòng tránh những bệnh thường gặp trong mùa mưa.
Bệnh cảm lạnh, cúm và cách phòng bệnh
Cảm lạnh và cúm là hai trong số những bệnh phổ biến nhất trên toàn cầu. Mặc dù hầu hết các trường hợp tự khỏi sau khoảng 5-7 ngày, nhưng không nên coi thường vì trong một số trường hợp, bệnh có thể phát triển thành viêm phế quản, viêm phổi, viêm tai và các biến chứng khác.
Cảm lạnh và cúm do các loại virus khác nhau gây ra, nhưng triệu chứng của chúng tương tự nhau, bao gồm: sổ mũi và nghẹt mũi, hắt hơi, đau họng, ho khan, mệt mỏi, và chảy nước mắt. Người mắc cúm cũng có thể gặp thêm các triệu chứng như đau nhức cơ thể, đau đầu, nhức mắt, buồn nôn và tiêu chảy (thường xảy ra ở trẻ em), và có thể có cả sốt.
Dưới đây là một số cách để phòng tránh cảm lạnh và cúm:
- Tiêm vắc xin phòng cúm, đặc biệt là cho trẻ em dưới 6 tháng tuổi, người lớn trên 65 tuổi, và những người có bệnh đường hô hấp hoặc hệ miễn dịch suy giảm.
- Uống đủ nước và bổ sung vitamin và khoáng chất để tăng cường sức khỏe.
- Giữ ấm cơ thể.
- Rửa miệng thường xuyên bằng nước muối.
- Rửa tay sạch sẽ, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, trước và sau khi ăn, sau khi tiếp xúc với bên ngoài, và tránh chạm tay vào mắt, mũi và miệng.
- Tránh hút thuốc lá và uống rượu bia.
- Hạn chế tiếp xúc với những người đang mắc cảm lạnh và cúm.
Trong trường hợp triệu chứng bệnh kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh nên đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.
Bệnh sốt rét và cách phòng bệnh
Sốt rét là một bệnh được gây ra bởi ký sinh trùng Plasmodium và có khả năng lây truyền qua muỗi Anophen. Với khí hậu nhiệt đới gió mùa và mùa mưa kéo dài ở Việt Nam, điều kiện này làm cho muỗi Anophen sinh sôi phát triển một cách thuận lợi. Muỗi Anophen khi đốt người khỏe mạnh có thể truyền Plasmodium ký sinh và chính nó, hoặc từ người đang mắc sốt rét sang người khác. Khi ký sinh trùng này vào cơ thể, chúng phát triển trong gan và hồng cầu, gây nên các triệu chứng của sốt rét.
Người mắc sốt rét thường biểu hiện qua các cơn rét run toàn thân, sốt cao liên tục hoặc theo chu kỳ 1-3 ngày/lần, cùng với những triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, vã mồ hôi và mệt mỏi. Chu kỳ cơn sốt ở mỗi người sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại ký sinh trùng Plasmodium gây bệnh. Trong số đó, loại P.falciparum là rất nguy hiểm, gây sốt rét nặng và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Để tránh bị mắc bệnh sốt rét, chúng ta có thể thực hiện các biện pháp ngăn ngừa muỗi như sau:
- Tiến hành phun thuốc diệt muỗi định kỳ trong nhà và khu vực xung quanh để tiêu diệt muỗi, bọ gậy và loại muỗi khác, đặc biệt là ở những nơi có bụi cỏ, lũ nước, ao tù và các vùng nước đọng.
- Đậy kín các vật dụng chứa nước hoặc thả cá vào các bể chứa nước.
- Thường xuyên làm vệ sinh sạch sẽ nhà cửa, thay nước định kỳ trong các chậu, bình hoa và tránh để nước dư đọng.
- Dọn dẹp và tạo môi trường không thuận lợi cho muỗi trú ngụ bằng cách cắt tỉa cỏ cây xung quanh nhà.
- Mặc quần áo dài tay và treo màn khi ngủ, bảo vệ cơ thể khỏi muỗi cả ban ngày và ban đêm.
- Sử dụng kem chống muỗi hoặc sử dụng các thiết bị đuổi muỗi.
- Hợp tác với chính quyền hoặc cơ sở y tế trong các hoạt động phun thuốc diệt muỗi.
Khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh sốt rét, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị.
Bệnh sốt xuất huyết và cách phòng bệnh
Sốt xuất huyết là một bệnh lây truyền qua muỗi do virus Dengue gây ra. Muỗi chính gây lây truyền bệnh sốt xuất huyết là muỗi vằn, đặc biệt là hai loại muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus.
Người mắc sốt xuất huyết sẽ có các triệu chứng như sốt cao từ 39-40 độ C, sốt bất ngờ kéo dài từ 2-7 ngày, mệt mỏi, đau đầu, đau hốc mắt, đau khớp và cơ, và có thể xuất hiện phản ứng phát ban. Trong trường hợp bệnh trở nặng, có thể xuất hiện các biểu hiện như xuất huyết ngoại da, chảy máu cam, buồn nôn và nôn mửa, đau bụng và tiêu chảy, cảm giác lạnh ở chân tay, và người bệnh có thể trở nên hoảng loạn.
Bệnh có thể trở nặng và gây ra các biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não và có thể gây tử vong. Vì vậy, khi gặp sốt cao đột ngột, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị, không nên tự điều trị tại nhà.
Các biện pháp phòng tránh sốt xuất huyết tương tự như phòng tránh sốt rét, trong đó việc diệt muỗi và loại bỏ các yếu tố môi trường thuận lợi cho sự phát triển của muỗi là rất quan trọng.
Bệnh đau mắt đỏ và cách phòng tránh
Thời tiết mưa nhiều có thể làm cho nguồn nước dễ bị nhiễm bẩn và độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của virus, làm tăng nguy cơ mắc bệnh đau mắt đỏ. Bệnh này có thể ảnh hưởng đến cả người lớn và trẻ em, và lây lan nhanh trong cộng đồng, đặc biệt là trong mùa mưa.
Người mắc đau mắt đỏ sẽ có các triệu chứng như cảm giác cộm, ngứa, nóng rát mắt, sưng mắt, mắt đỏ, mờ nhìn, mi mắt nặng, chảy nước mắt, nhạy cảm với ánh sáng, và có thể có sốt nhẹ. Thông thường, bệnh sẽ tự khỏi trong vòng 1 tuần, tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây ra biến chứng về giác mạc và làm giảm thị lực.
Để phòng tránh đau mắt đỏ, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Đảm bảo vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên và tránh đưa tay vào mắt.
- Không sử dụng chung khăn mặt và sản phẩm nhỏ mắt với người khác.
- Tránh tiếp xúc với những người bị bệnh.
Nếu bạn mắc bệnh, hãy tránh tiếp xúc với người khác và không tự mua thuốc uống hoặc nhỏ mắt, thay vào đó hãy đến cơ sở y tế để được điều trị.
Bệnh đường tiêu hóa và cách phòng ngừa
Trong mùa mưa lũ, có thể gặp một số bệnh đường tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy cấp, lỵ trực khuẩn và lỵ amíp.
Tiêu chảy cấp thường xảy ra do nhiễm ký sinh trùng như Giardia, vi khuẩn như E.coli, trực khuẩn tả, Rota virus hoặc Norwalk virus. Các triệu chứng của tiêu chảy cấp bao gồm tiêu chảy nặng, mệt mỏi, giảm cân, buồn nôn, chán ăn và chuột rút cơ bắp. Trong trường hợp lỵ, người bệnh sẽ có các triệu chứng như đau bụng, mót rặn, đi phân có máu và có thể sốt.
Một số cách để phòng tránh các bệnh đường tiêu hóa:
- Tiêm vắc xin phòng bệnh tả cho trẻ em trong 6 tháng đầu sau khi sinh.
- Chế biến thực phẩm đúng cách bằng cách nấu chín và uống nước sôi. Rửa sạch rau quả bằng nước sạch và ngâm qua muối.
- Ưu tiên ăn thực phẩm dễ tiêu hóa và tránh ăn thực phẩm đã nguội hoặc có tính lạnh.
- Bổ sung đủ nước uống.
- Đảm bảo thức ăn được đậy kín, tránh sự tiếp xúc với ruồi nhặng.
- Rửa tay sạch sẽ và tránh tiếp xúc với chất thải của người bệnh.
Khi có triệu chứng tiêu chảy nặng hoặc đi phân có máu, người bệnh cần đến cơ sở y tế để xác định nguyên nhân và nhận điều trị hiệu quả.
Các bệnh về da và cách phòng bệnh
Tiếp xúc với nước mưa hoặc các vùng nước ngập ô nhiễm có thể gây ra một số bệnh ngoại da như nước ăn chân, ghẻ, nấm, viêm nang lông, mụn, mẩn ngứa…
Bệnh nước ăn chân (nấm kẽ chân) thường xuất hiện khi chân bị ẩm ướt do mang giày liên tục. Ban đầu, bệnh có biểu hiện là những vết da chết màu trắng, ngứa, lột da, đau rát và ngứa. Sau đó, bệnh có thể lan rộng, gây loét, nhiễm trùng, sưng đau và ảnh hưởng đến việc đi lại. Nấm cũng có thể xảy ra ở bàn chân, bàn tay, móng chân và móng tay.
Ghẻ thường xảy ra trong môi trường vệ sinh kém, và có biểu hiện là những nốt nước ở kẽ ngón tay, vùng nếp gấp của tay, cổ tay, vùng bụng, đùi non, mông và vùng hậu môn, gây ngứa và có thể phát triển thành mụn mủ khó điều trị hơn.
Viêm nang lông là tình trạng xuất hiện những mụn mủ nhỏ, ngứa ở lỗ chân lông của nách, vùng lông sinh dục, râu, lông mày và chân tóc, và thường khó chữa khỏi hoàn toàn.
Để phòng tránh các bệnh ngoại da này, bạn có thể tuân thủ các biện pháp sau:
- Khi trời mưa, hãy mặc áo mưa và tránh tiếp xúc với nước mưa và đường ngập nước.
- Sau khi đi mưa về, hãy tắm rửa sạch sẽ và lau khô cơ thể.
- Quần áo, giày dép và chăn nệm cần được giặt sạch và phơi khô.
- Khi da bị tổn thương, có vết xước, ngứa, loét, hãy vệ sinh bằng nước sạch, nước muối sinh lý hoặc bôi thuốc thích hợp, và tránh gãi hoặc cào tổn thương.
- Trong trường hợp cần thiết, hãy đi khám da liễu để được kê đơn thuốc để điều trị dứt điểm.
Ngoài các bệnh trên, khi mùa mưa kết hợp với gió lạnh, có thể làm trầm trọng các bệnh mạn tính như hen suyễn, đau cơ xương khớp… Do đó, để bảo vệ sức khỏe tốt nhất, bạn nên tuân thủ các biện pháp sau:
- Luôn mang theo áo mưa và ô dù khi ra ngoài. Điều này giúp bạn tránh tiếp xúc trực tiếp với mưa và gió lạnh.
- Mặc áo ấm, lau khô cơ thể và sử dụng đồ uống nóng để giữ ấm. Điều này giúp duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định và tránh bị lạnh.
- Thường xuyên rửa tay và giữ vệ sinh cơ thể, nhà cửa và khu vực làm việc. Điều này giúp ngăn ngừa vi khuẩn và virus lây lan.
- Tránh tiếp xúc với những người bị bệnh để tránh lây nhiễm.
- Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, bao gồm việc tăng cường lượng vitamin và khoáng chất. Tránh ăn thực phẩm có tính lạnh, uống đủ nước và hạn chế tiếp xúc với thực phẩm không an toàn.
- Nghỉ ngơi đầy đủ và rèn luyện thể chất hàng ngày. Điều này giúp tăng cường sức đề kháng và đối phó với tác nhân gây bệnh.
Việc tuân thủ những biện pháp trên sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và phòng bệnh cho trẻ nhỏ trong mùa mưa và gió lạnh.
