Giải thích tại sao người hâm mộ “tôn thờ” người nổi tiếng

Đăng bởi Hồng Nhung

Những nhà chuyên gia tâm lý ở Hoa Kỳ đã giải thích những gì diễn ra trong tâm trí của những người hâm mộ đam mê nhất.

Tinh thần cuồng nhiệt trong văn hóa người hâm mộ đã tồn tại qua nhiều thế hệ, từ The Beatles cho đến những ngôi sao vĩ đại như Taylor Swift và Harry Styles ngày nay. Nhằm mục đích làm sáng tỏ nguyên nhân dẫn đến sự “sùng bái” những người nổi tiếng này, chuyên gia tâm lý Yamalis Diaz đã phân tích và nghiên cứu kỹ càng những gì diễn ra trong tâm trí của một người khi họ phải lòng một cách mãnh liệt những ngôi sao đó.

Cách tình yêu và “sự tôn thờ” người nổi tiếng được hình thành

Các chuyên gia tâm lý đã lý giải rằng tuổi thiếu niên đang trong giai đoạn phát triển “đặc biệt nhạy cảm”. Giai đoạn này cũng là thời điểm bản chất của họ đang hình thành, và do đó, việc kết nối mạnh mẽ với những người có sức ảnh hưởng, người nổi tiếng, hấp dẫn và sống trong vẻ đẹp lấp lánh tự nhiên sẽ diễn ra một cách tự nhiên.

Theo chia sẻ của Tiến sĩ tâm lý Diaz, “Tất cả những gì các thiếu niên quan tâm và ủng hộ ở những người nổi tiếng đó phản ánh cách họ muốn người khác nhìn nhận bản thân mình. Có thể họ muốn học theo những người nổi tiếng đó, hoặc đơn giản là họ muốn yêu thích họ bởi họ cho rằng những người đó thật sự xuất sắc.”

Tiến sĩ cụ thể ví dụ về Taylor Swift. Nữ ca sĩ đã thu hút sự ủng hộ rộng rãi từ các fan toàn cầu bởi cách cô tạo dựng hình ảnh “đáng tin cậy” khi ủng hộ những người bị bất công, bị đánh giá thấp và luôn thể hiện “bản chất chân thật” của mình.

Ngoài ra, Tiến sĩ Diaz còn nhấn mạnh tới sự ảnh hưởng của mạng xã hội. Ngày nay, người hâm mộ có khả năng tiếp cận cuộc sống cá nhân của thần tượng thông qua các nền tảng này nhiều hơn. Điều này giúp họ hiểu rõ hơn về con người thật của thần tượng. “Chính vì vậy, sự ‘tôn thờ’ đang chiếm ưu thế hơn bao giờ hết,” Tiến sĩ nhấn mạnh.

Nhờ việc liên tục theo dõi thần tượng từ xa (qua ảnh trên mạng xã hội), người hâm mộ cảm thấy như họ có khả năng “tiếp cận” thần tượng nhiều hơn. Khi đó, “hormone hạnh phúc” như dopamine trong não được giải phóng và củng cố liên tục.

“Điều này cũng áp dụng cho việc thiếu niên tôn thờ các người nổi tiếng. Não bộ của họ tự động tiết ra dopamine – loại hormone hạnh phúc – mỗi khi họ tiếp thu thông tin mới, xem video mới hoặc đọc bài đăng mới về thần tượng của mình,” Tiến sĩ giải thích.

Theo quan điểm của tiến sĩ, cả những cá nhân có sức ảnh hưởng và ngôi sao nổi tiếng cùng các quản lý của họ đều nhận thức về “hành vi tạo nghiện” này. Điều này cũng là một trong những lý do mà những người nổi tiếng thường xuyên chia sẻ bài viết trên các nền tảng mạng xã hội. Lý do là, nếu người nổi tiếng biến mất quá lâu và không duy trì một cách liên tục mối kết nối với người hâm mộ, sự cung cấp dopamine sẽ dần dần cạn kiệt.

Giải thích cho hội chứng “trầm cảm hậu concert”

Tiến sĩ Diaz tiếp tục trình bày về các hợp chất hóa học được sản xuất trong não khi người ta phải lòng nhau, bao gồm dopamine, oxytocin (còn được gọi là “hormone âu yếm”) và adrenaline. Mặc dù dopamine được sản xuất ngay khi ai đó trải qua những trải nghiệm thú vị, adrenaline cũng có vai trò quan trọng trong tình cảm của người hâm mộ. Ví dụ, khi tham gia vào một buổi hòa nhạc của thần tượng, mức adrenaline tăng cao nhưng lại giảm ngay sau khi buổi biểu diễn kết thúc. Hiện tượng này được gọi là “trạng thái sụp đổ sau buổi hòa nhạc”.

Tiến sĩ thêm, “Ngay khi bạn nghe tin về buổi hòa nhạc của thần tượng, dopamine và adrenaline bắt đầu tăng cao. Sau đó, bạn mua vé, lên kế hoạch cho sự kiện và sau cùng… mọi thứ kết thúc. Khi đó, não bộ ngừng phản ứng với dopamine và adrenaline, dẫn đến trạng thái sụp đổ sau buổi hòa nhạc.”

Dopamine và adrenaline phát ra trong buổi biểu diễn đó cũng giúp nhiều người tham gia trở thành người hâm mộ cuồng nhiệt của nghệ sĩ vì chúng mang đến sự giải trí và kích thích cho não. Các chất hóa học này có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi người tham gia buổi biểu diễn, bất kể độ tuổi, đặc biệt là trong những sự kiện biểu diễn mà gợi lên cảm giác “kỷ niệm”. Điều này cũng tương tự như trường hợp của nhiều người hâm mộ khi họ hồi tưởng về quá khứ, nhớ lại những trải nghiệm trong buổi hòa nhạc “Eras Tour” của Taylor Swift chẳng hạn.

“Âm nhạc có khả năng đưa bạn trở về thời gian, khoảnh khắc hoặc trải nghiệm từ quá khứ,” Tiến sĩ Diaz giải thích tiếp, “Vì vậy, những ngôi sao như Taylor Swift hoặc bất kỳ nghệ sĩ nào đã có mặt trong ngành nghệ thuật trong một thời gian dài có thể gắn kết với nhiều thế hệ.”

Mặt trái của việc “tôn thờ” người nổi tiếng

Đối với những thanh thiếu niên, việc phải lòng người nổi tiếng có thể đánh thức những cảm xúc lãng mạn trong họ hoặc khám phá sự hấp dẫn đối với một người khác. Điều này được coi là phù hợp với quá trình phát triển của họ.

Tuy vậy, việc mải mê theo đuổi một người nổi tiếng có thể trở thành vấn đề không phù hợp nếu nó tiêu tốn quá nhiều tài nguyên. Theo trang web chuyên về tâm thần Psych Central, mức độ say mê này có thể điều chuyển thành “hội chứng tôn thờ người nổi tiếng” hoặc “rối loạn ám ảnh gây nghiện”.

Mặc dù trong Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn Tâm thần (DSM) không xác định rõ về tình trạng này từ góc độ lâm sàng, các chuyên gia tâm lý vẫn cho rằng tình trạng này có thể đáng báo động.

Người hâm mộ vượt qua “ranh giới bình thường” khi họ dành hàng giờ để tiêu thụ nội dung liên quan đến người nổi tiếng, đồng thời gây trở ngại cho khả năng kết nối với người khác trong cuộc sống hàng ngày.

“Có lẽ như các bác sĩ lâm sàng về sức khỏe tâm thần, chúng tôi rất lo lắng khi hình ảnh mà họ tạo dựng về sự hoàn hảo, vẻ đẹp thực sự tác động đến cách họ đánh giá bản thân. Điều này có thể thúc đẩy việc so sánh, dẫn họ liên tục xem xét thần tượng để tìm lỗi ở chính họ,” nhấn mạnh một chuyên gia tâm lý trong một cảnh báo.

Trong tình hình lo ngại này, các chuyên gia khuyến nghị rằng phụ huynh của những thanh thiếu niên cần dành thời gian để quan sát, theo dõi cách con cái tương tác trên mạng xã hội và tương tác với thần tượng của họ.